Haklarımız Neler?

Hayır, sendikaya e-devlet üzerinden kayıt olursunuz ve e-devlet şifrenize sahip olmayan kimse üyeliğinizi göremez. Sendikaya üye olmak, sendika ile mücadele yürütmek Anayasal hakkınızdır. Sendikal faaliyeti engellemek suçtur. Sendikalı olduğunuz için, sendikal faaliyet yürüttüğünüz için işten çıkarılırsanız, patronun sendikal tazminat ödeme cezası vardır. Diğer tazminat haklarınız için de dava açabilirsiniz.
Ücretiniz elden ödendiğinde sigorta primleriniz de düşük ücret üzerinden yatırılacak ve bu durum emeklilik maaşının düşük olmasına sebep olacaktır. Ücretin elden ödenmesi İş Kanunu 24. maddesi gereği sizler için haklı nedenle derhal fesih sebebidir. Ücretinizin elden ödendiğini, asıl ücretinizin ne kadar olduğunu çalışırken delillendirmeye çalışabilirsiniz. Ücretiniz elden ödeniyorsa haklı nedenle derhal fesih hakkınızı kullanarak iş akdinizi feshedebilir ve kıdem tazminatına hak kazanabilirsiniz. Ayrıca sigorta primlerinizin düzeltilerek yatırılması için hizmet tespiti davası açabilirsiniz. İşveren SGK primlerini eksik ödediği için İŞKUR’a şikayet hakkınızı kullanabilirsiniz.
Sigorta primlerinin hiç veya eksik ödenmesi İş Kanunu gereği haklı nedenle derhal fesih sebebidir. İşyerinde çalıştığınızı mesaj, fotoğraf, video, tanık gibi belgelerle delillendirebilirseniz haklı nedenle derhal fesih hakkınızı kullanarak iş akdinizi feshedebilir ve kıdem tazminatına hak kazanabilirsiniz. Ayrıca sigorta primlerinizin ödenmesi için hizmet tespiti davası açabilirsiniz. İşveren SGK primlerini ödemediği için İŞKUR’a şikayet hakkınızı kullanabilirsiniz.
İşe girerken anlaştığınız ücreti yazılı şekilde (mesaj, bordro, sözleşme, iş teklifi vs) belgeleyebiliyorsanız veya tanık ile ortaya koyabiliyorsanız ücretiniz eksik ödendiği için haklı nedenle derhal fesih hakkınızı kullanarak iş akdinizi feshedebilir ve kıdem tazminatına hak kazanabilirsiniz.Kıdem tazminatınız ve eksik ödenen ücretleriniz için hukuki yollara başvurabilirsiniz.
Fazla mesai yaptırılabilmesi için yazılı olarak onay vermiş olmanız gerekir. Yazılı onayınız yoksa fazla mesai yapmanız zorunlu değildir. Yazılı onayınız olduğunda ise haklı bir sebebiniz olmadıkça fazla mesai yapmanız gerekir. Büyük ihtimalle iş sözleşmesini imzalarken sizden bu onay alınmıştır. Verdiğiniz onayı işverene ihtar göndererek her zaman geri alabilirsiniz.
Mobbing; istikrarlı, sıklıkla ve sistematik şekilde işten uzaklaştırmaya, yıldırmaya, istifaya, şube değiştirmeye; baskı, hakaret, tehdit gibi kasıtlı davranış ve tutumlarla zorlanmanız olarak tanımlanabilir. Sorumlularla konuşmalarınızı mümkün olduğunca yazılı yapın. İleride delil olabilecek e-mail, sms, whatsapp vb. yazışmalarınızı mutlaka saklayın. Tanık beyanları, fotoğraf, iş yerinde tutmuş olduğunuz tutanakların hepsi ileride delil olabilir. Başka şekilde ispatlamanız mümkün değilse telefon görüşmelerini de ses kaydına alabilirsiniz.
Yasaya göre haftalık çalışma süresi 45 saattir. Haftalık 45 saati aşan çalışmalarınız (işyerinizde yasaya uygun şekilde denkleştirme, puantaj benzeri esaslar uygulanmıyorsa) fazla mesai ücretine hak kazanırsınız. Günlük çalışma süresi hesaplanırken ara dinlenme, yemek/çay molaları çalışma süresinden sayılmamaktadır, bunu dikkate alarak hesaplama yapabilirsiniz. Fazla mesai yaptığınızı gösterecek delillerle birlikte fazla mesai ücretinizi alabilmek için çalışmaya devam ederken de dava açabilirsiniz. Fazla mesai ücretleriniz ödenmiyorsa İŞKUR’a şikayet edebilirsiniz. Fazla mesai ücretlerinizin ödenmemesi halinde iş akdinizi haklı nedenle derhal feshedebilir ve kıdem tazminatınız ile diğer alacaklarınız için dava açabilirsiniz.
Ulusal bayram ve genel tatillerde (UBGT) çalışmasanız bile o günlerin ücreti ödenmek zorundadır, maaşınızdan kesilemez. Eğer UBGT günlerinde çalıştırılırsanız; yasaya göre çalıştığınız her gün için ekstra bir günlük ücretinizin maaşınıza eklenip ödenmesi zorunludur. UBGT günlerinde çalışırsanız size ücret yerine izin verilemez. Bu günlerde fazla mesai yaparsanız fazla mesai ücreti de ayrıca hesaplanıp maaşınızla birlikte ödenmek zorundadır. UBGT günlerinde çalıştığınız halde ücretiniz ödenmiyorsa İŞKUR nezdinde şikayet gerçekleştirebilir, haklı nedenle derhal fesih hakkınızı kullanarak kıdem tazminatına hak kazanabilirsiniz.
İşyeri ve pozisyon değişikliği kimi durumlarda işyerinde esaslı değişiklik olarak kabul edilmektedir. İş sözleşmesinde muhtemelen şube değişikliğini kabul ettiğinize dair madde eklenerek sizden işyeri değişikliği için onay alınmıştır. İşyeri değişikliğini kabul ettiğinize dair madde bulunsa bile işveren somut duruma göre açıkça ayrımcılık uygulayarak, keyfi bir şekilde, herhangi bir nedeni olmadan bu değişiklikleri yapıyorsa 6 gün içinde itiraz etme ve koşulları oluşuyorsa ihbar ve kıdem tazminatınızı alma hakkınız vardır.
İşçinin maaşının düşürülmek istenmesi, iş sözleşmesinde esaslı değişikliklerdendir. Değişiklik teklif edildikten sonra sizin 6 gün içerisinde buna yazılı onay vermeniz gerekir. Eğer yazılı onay vermezseniz bu değişiklik yapılamaz. İşveren ve sorumlular sizi maaşınızı düşürmeye zorlayamaz. Yazılı onayınız olmadan maaşınız düşürüldüğünde aradaki fark için yani düşürülen miktar için dava açma hakkınız vardır. Ayrıca maaşınızı onayınızı almadan düşürmek istediklerinde koşulları oluşursa ihbar ve kıdem tazminatı alma hakkınız vardır.
Aynı işyerinde en az 1 yıl çalışmak koşulu ile kadın işçilerin evlenme nedeniyle, erkek işçilerin askerlik nedeni ile kıdem tazminatı alarak fesih hakkı vardır. “Haklı nedenle derhal fesih” hakkınızı kullanarak işten ayrıldığınızda kıdem tazminatınızı almaya hak kazanırsınız. İşverenin veya işveren vekillerinin/sorumluların size hakaret etmeleri, cinsel tacizde bulunmaları, maaşların ödenmemesi veya eksik ödemesi, fazla mesai ücretlerini ödememesi, sigorta primini eksik yatırması gibi hallerde de haklı nedenle derhal fesih hakkınız vardır.